Kasteel de Renesse

Het kasteel de Renesse in Oostmalle kent een lange geschiedenis die teruggaat tot in de vroege middeleeuwen. De gefaseerde restauratie van het kasteel heeft het gebouw terug grandeur gegeven. 

De geschiedenis van Kasteel de Renesse in Oostmalle is rijk en complex, met bewijzen van bewoning die teruggaan tot voor 1300. Het domein en kasteel kwamen door erfenis in handen van verschillende eigenaren, totdat de gemeente Malle het in 1983 aankocht om er een sociaal-culturele bestemming aan te geven. Door Erfgoed en Visie werd een herbestemmingsplan opgesteld, rekening houdend met een gefaseerde uitvoering op basis van de beschikbare budgetten. De gefaseerde restauratie is sindsdien nog steeds lopende. Belangrijk in de restauratie waren de vooronderzoeken naar de buitenbepleistering, kleurstellingen, afwerkingsmethodes, en historische wandtegels, die essentieel waren voor een gefundeerde aanpak van de restauratie. Vanaf de initiële zwambestrijding tot de meest recente dak- en gevelrestauratie, is elk onderdeel van het project zorgvuldig gepland en uitgevoerd met respect voor de historische integriteit van het kasteel. Door de jaren heen is het kasteel getransformeerd, met de nadruk op het behoud van zijn historische karakter terwijl het wordt voorbereid op een nieuwe toekomst. Het project illustreert de complexiteit van het behoud van cultureel erfgoed, waarbij zowel historische waarden als moderne eisen in acht worden genomen.

De buitenbepleistering en de kleurstellingen en afwerkingsmethodes in het interieur zijn belangrijk bij de appreciatie van een monument. Bij het kasteel de Renesse waren de afwerklagen sterk verweerd omdat het gebouw lange tijd had leeg gestaan en bovendien verwaarloosd werd. Vooraleer een aantal restauratieopties op een gefundeerde wijze te kunnen innemen werden drie vooronderzoeken uitgevoerd: materieel-technisch onderzoek van de historische buitenpleister, onderzoek naar kleurstellingen in alle interieurs, onderzoek en waardebepaling van alle historische wandtegels. 

De restauratie van Kasteel de Renesse in Oostmalle werd methodisch aangepakt door verschillende fasen heen, beginnend met een essentiële zwambestrijdingsprocedure als voorbereiding op de uitgebreide herstelwerkzaamheden. De eerste fase concentreerde zich op dringende reparaties aan de daken om het gebouw te beschermen tegen verdere schade door vocht. Vervolgens werd in de tweede fase de nadruk gelegd op het herstellen van de lambriseringen, essentieel voor het herstel van de esthetiek en functionaliteit van het interieur. De derde fase omvatte een zorgvuldige restauratie van zowel de binnen- als buitenkant van de oostelijke vleugel, met speciale aandacht voor de erehal. De vierde fase bracht een grondige renovatie van de westelijke vleugel, inclusief de reconstructie van het interieur en het exterieur, waarbij bijzondere aandacht uitging naar lambriseringen en een unieke houten vloer met geschilderde parketimitatie. In de laatste fase werden de dak- en gevelrestauraties van de oostelijke vleugel voltooid, gericht op het vervangen van leien en het isoleren van de zolder, naast het herstel van gevels en buitenschrijnwerk. Het interieur van de oostelijke vleugel moet nog een totaalrestauratie krijgen.